İnşaat Maliyetlerindeki Artış Son 54 Ayın En Düşüğünde

İnşaat maliyetlerindeki yıllık artış Nisan ayında yüzde 22,69‘a gerileyerek, son 54 ayın en düşük artışı olarak kayıtlara geçti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, inşaat maliyet endeksi nisanda aylık bazda yüzde 1,67 oldu. Materyal endeksi yüzde 2,01, personellik endeksi ise yüzde 1,07 arttı. Geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran gereç endeksi yüzde 18, personellik endeksi ise yüzde 31,82 artış gösterdi. Genel artış oranı ise yıllık bazda yüzde 22,69 olarak gerçekleşti ve bu oran, Ekim 2020’den bu yana en düşük düzey oldu.

Mayıs 2020‘de yüzde 5,8 ile tarihi taban noktasını gören inşaat maliyetleri, Eylül 2022’de yüzde 119,83 ile tepe yaptıktan sonra düşüşe geçti. Haziran 2024’ten (yüzde 66,12) bu yana süratli bir düşüş yaşandı. Nisan ayında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Konut Fiyat Endeksi (KFE) yıllık yüzde 32,9 artış gösterirken, yıllık enflasyon yüzde 37,86 oldu. İnşaat maliyetlerindeki artış ise bu iki sayının da altında kaldı.

Uzman Görüşleri ve Sektörel Değerlendirmeler

“Artış Suratındaki Azalma Devam Edecek”

Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, konut fiyatlarındaki artışın enflasyonun altında kaldığını ve inşaat maliyetlerinin üzerinde seyrettiğini belirtti. Büyükduman şu değerlendirmelerde bulundu:

• “Reel olarak konut fiyatları geriliyor ancak gerçek inşaat maliyetleri konut fiyatlarından daha çok geriliyor.”
• Konut fiyat artışları enflasyonun gerisinde kalabilir fakat inşaat maliyetlerinin üzerinde kaldıysa bu durum müteahhitlerin kar marjının yükseldiği manasına geliyor.
• Bu durum yeni inşaat başlangıçlarını teşvik edebilir ve ruhsat sayıları önümüzdeki devirde artabilir.
• “İnşaat maliyetlerindeki artış suratındaki yavaşlama devam edecektir.”

“Kalifiye Eleman Eksikliği Maliyetleri Artırıyor”

Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, geçen yılın tıpkı ayına nazaran nisanda hem materyal hem de emekçi maliyetleri endeksinde düşüş eğilimi olduğunu belirtti. Şişik’in açıklamalarında öne çıkan noktalar şunlardır:

• “İşçilik maliyetlerinin yüksek olmasının en büyük nedeni taban fiyatla birlikte kesimde çalışanların fiyatlarının yükselmesi ve eleman eksikliğinden ötürü nitelikli personellik fiyatlarının yüksek olmasıdır.”
• İnşaat bölümünde önemli bir nitelikli eleman eksikliği yaşanıyor ve birçok emekçi sarsıntı bölgesinin yine imarı için bu vilayetlerde çalışıyor.
• Deprem bölgesinin dışındaki kentlerde personel yetersizliği yaşanıyor.
• “Bu durum da inşaatların beklemesine neden olabiliyor. Politikalarımızı yine gözden geçirmemiz gerekiyor.”
• Sektörlerin gereksinim duyduğu nitelikli elemanların yetiştirilmesi gerektiği vurgulandı.
• Zanaat sahibi bir usta, çok kısa bir vakitte minimum fiyatın 3 katı kadar maaş alabiliyor.
• AYİDER, Milli Eğitim Bakanlığı ile koordineli şekilde öğrencilerin meslek liselerine yönlendirilmesi için proje oluşturuyor.
• “Kalifiye eleman sorununun büyümesi inşaat maliyetlerindeki artışın devam etmesine yol açacaktır.”